LCA - Środowiskowa Analiza Cyklu Życia Produktu (Life Cycle Assessment)

LCA, czyli Środowiskowa Analiza Cyklu Życia (ang. Life Cycle Assessment), to narzędzie badawcze wykorzystywane w celu oceny wpływu produktu, usługi lub procesu na środowisko na przestrzeni całego jego życia, począwszy od pozyskiwania surowców, poprzez produkcję, użytkowanie, aż do utylizacji lub recyklingu. Analiza ta obejmuje wszystkie etapy cyklu życia danego wyrobu, uwzględniając aspekty ekologiczne, społeczne i ekonomiczne. Wyniki LCA pozwalają na określenie, które etapy cyklu życia generują największy wpływ na środowisko. Dzięki Life Cycle Analysis możemy zidentyfikować obszary gdzie możliwe są potencjalne ulepszenia w celu zminimalizowania negatywnego wpływu na środowisko naturalne. Ocena cyklu życia to narzędzie szeroko stosowane w różnych branżach i sektorach gospodarczych, umożliwiające firmom i organizacjom podejmowanie bardziej świadomych decyzji dotyczących zrównoważonego rozwoju m.in redukcji śladu środowiskowego i poprawy efektywności ekologicznej.

Spis treści

01. Ocena Cyklu Życia (LCA) w 4 krokach - metodologia

02. Dane niezbędne do analizy LCA

03. Kategorie wpływu - co można zbadać w zakresie LCA

04. Skąd pozyskać dane do LCA?

05. Największe wyzwania przy przeprowadzaniu analizy LCA

Ocena Cyklu Życia (LCA) w 4 krokach - metodologia

Przebieg procesu środowiskowej oceny cyklu życia zazwyczaj obejmuje następujące etapy.

Określenie Granic Systemu (Scoping).

Pierwszym krokiem jest zdefiniowanie zakresu badania, czyli określenie granic analizy, przedmiotu badania oraz celu, dla którego przeprowadza się analizę. W tym etapie ustala się również, które etapy cyklu życia produktu, procesu czy usługi zostaną uwzględnione.

Analiza cyklu życia - Inwentaryzacja Życia (Life Inventory).

Kolejnym etapem jest zebranie kompleksowego zestawienia danych dotyczących surowców, energii i emisji związanych z danym produktem, usługą czy procesem. Inwentaryzacja obejmuje wszystkie etapy cyklu życia, od pozyskiwania surowców przez produkcję, dystrybucję, użytkowanie, aż po utylizację.

Ocena Wpływu (Life Impact Assessment).

W tym kroku przeprowadza się ocenę wpływu zebranych danych na środowisko i zdrowie ludzi. Analizuje się, jak różne rodzaje emisji i zużycie surowców przekładają się na konkretne kategorie wpływu, takie jak emisje gazów cieplarnianych, zużycie wody czy degradacja gleby.

Interpretacja Wyników (Interpretation).

Ostatni etap to interpretacja zebranych danych i wyników analizy. W tym kroku formułuje się wnioski dotyczące oceny wpływu na środowisko analizowanych procesów, produktów i usług. Interpretacja może także obejmować sugestie dotyczące możliwych działań naprawczych czy optymalizacyjnych.

Dane niezbędne do analizy LCA

Do przeprowadzenia Środowiskowej Analizy Cyklu Życia (LCA) niezbędne są różnorodne dane obejmujące wszystkie etapy życia produktu lub usługi.

Etap Pozyskiwania Materiałów.

Analizowane są procesy związane z pozyskiwaniem surowców niezbędnych do produkcji danego produktu. Obejmuje to wydobycie i transport surowców, takich jak metale, drewno czy paliwa.

Etap Produkcji (Manufacturing).

Kolejnym etapem jest faza produkcji, gdzie surowce są przetwarzane i kształtowane, aby stworzyć finalny produkt. Analizuje się procesy produkcyjne, energochłonność, emisje związane z produkcją, transport surowców i gotowego produktu.

Etap Transportu (Transport).

Etap uwzględniający procesy transportu , zarówno między poszczególnymi etapami życia produktu, jak i w przypadku dystrybucji i użytkowania. Analiza obejmuje emisje związane z transportem, zużycie paliwa i inne aspekty związane z logistyką.

Etap Użytkowania (Use)

W tej fazie oceniane są aspekty związane z użytkowaniem produktu lub korzystaniem z danej usługi. Dotyczy to zużycia energii przez użytkownika, emisji związanych z użytkowaniem oraz konieczności konserwacji i utrzymania.

Etap Utylizacji (End of Life)

Ostatnim etapem jest faza końcowa, obejmująca utylizację, recykling, przetwarzanie odpadów czy utylizację produktu. Analiza uwzględnia wpływ procesów zakończenia życia produktu na środowisko.

Kategorie wpływu - co można zbadać w zakresie LCA

Analiza Cyklu Życia (LCA) nie ogranicza się jedynie do badania śladu węglowego; istnieje możliwość badania różnorodnych aspektów. W obszarze analizy LCA używa się terminu "Kategorie wpływu" (ang. impact categories), które obejmują różne elementy potencjalnych wpływów na środowisko.

Kategorie wpływu są używane do zrozumienia, jakie konsekwencje dla środowiska mają różne aspekty działalności lub produktów, a także do porównywania różnych opcji pod kątem ich wpływu. Wybór konkretnych kategorii zależy od celów i zakresu analizy oraz od tego, które aspekty są istotne w danym kontekście.

Przykłady kategorii wpływu:

  • Zmiana klimatu: Kategoria ta ocenia wpływ emisji gazów cieplarnianych, takich jak dwutlenek węgla (CO2), metan (CH4) i podtlenek azotu (N2O), na zmiany klimatu.
  • Zanieczyszczenie powietrza: Dotyczy emisji substancji, które mogą wpływać na jakość powietrza, takich jak tlenki azotu (NOx) czy pyły zawieszone.
  • Zużycie zasobów naturalnych: Ta kategoria ocenia wykorzystanie i zużycie różnych zasobów naturalnych, takich jak woda, energia, minerały czy surowce.
  • Bioróżnorodność: Ocena wpływu na różnorodność biologiczną i ekosystemy.
  • Zużycie wody: Dotyczy ilości wody zużywanej lub zanieczyszczanej w wyniku danego procesu lub działalności.
  • Zanieczyszczenie gleby: Kategoria ta obejmuje emisję substancji, które mogą wpływać na jakość gleby.
  • Odpady: Ocena ilości i rodzajów odpadów generowanych w wyniku danego procesu lub produktu.

Skąd pozyskać dane do LCA?

Posiadamy dane dotyczące cech fizycznych produktu. Jak można teraz przekształcić je w ocenę wpływu tego produktu na środowisko?

Pozyskanie danych o emisjach gazów cieplarnianych i innych aspektach środowiskowych do przeprowadzenia Analizy Cyklu Życia (LCA) może obejmować różne źródła. Oto kilka norm pozyskiwania danych do LCA:

  • Bazy danych LCA: Istnieją specjalne bazy danych LCA, takie jak Ecoinvent, które zawierają szeroki zakres informacji dotyczących emisji i śladów środowiskowych dla różnych procesów i produktów.
  • Literatura naukowa: Artykuły naukowe, raporty badawcze i publikacje branżowe często zawierają szczegółowe dane dotyczące emisji gazów cieplarnianych i innych parametrów środowiskowych.
  • Dane branżowe i organizacji: Organizacje branżowe i instytucje zajmujące się zrównoważonym rozwojem mogą publikować dane w ramach swoich inicjatyw lub raportów.
  • Dane rządowe: W niektórych państwach, rządy i agencje regulacyjne publikują dane dotyczące emisji gazów cieplarnianych w różnych sektorach gospodarki.
  • Dane od producentów: Producenci i dostawcy produktów mogą dostarczać informacji dotyczącej emisji związanych z ich produktami.

Ważne jest, aby wybierać źródła danych zgodne z zakresem i celami przeprowadzanej oceny cyklu życia. Dobrze jest również dokumentować, skąd pochodzą dane, aby w razie potrzeby można było zweryfikować ich wiarygodność i aktualność.

Największe wyzwania przy przeprowadzaniu analizy LCA

Przeprowadzanie Środowiskowej Analizy Cyklu Życia (LCA) niesie ze sobą szereg wyzwań, z którymi organizacje muszą się zmierzyć. Jednym z głównych jest ograniczone doświadczenie w modelowaniu procesów, co utrudnia skuteczne przeprowadzenie analizy. Dodatkowo, problematyczne może być zbieranie i agregacja danych, zwłaszcza w kontekście pozyskiwania wskaźników emisyjności oraz danych środowiskowych. Często te informacje są przechowywane w kosztownych bazach danych, co zwiększa trudność w dostępie do niezbędnych informacji.

Aby sprostać tym wyzwaniom, narzędzia do LCA, takie jak Envirly LCA, stają się nieocenionym wsparciem dla. Envirly LCA oferuje użytkownikom krok-po-kroku, przewodnik i procedury, które usprawniają proces analizy. Dzięki zastosowaniu zaawansowanych baz danych emisyjności, Envirly LCA eliminuje potrzebę ręcznego gromadzenia informacji. Co więcej, narzędzie zaprojektowane jest  w sposób intuicyjny, co ułatwia korzystanie nawet osobom bez głębokiego doświadczenia w obszarze LCA. Analizy wspierane przez ekspertów Envirly stanowią kompleksowe rozwiązanie, umożliwiające efektywne działanie w dziedzinie analizy cyklu życia.

Zobacz więcej

Chętnie opowiemy więcej o Analizie Cyklu Życia

Może Cię zainteresować

Ślad węglowy a Twoja firma
CBAM
Ślad węglowy a Twoja firma, czyli baza wiedzy w pigułce

Wszystko o śladzie węglowym - czym jest, jak go zmierzyć, czyli baza wiedzy w pigułce dla przedsiębiorców.

Przeczytaj artykuł
SBTi i ESRS - działaj zanim będzie za późno
Raportowanie ESG
Raportowanie SBTi i ESRS - działaj zanim będzie za późno

ESG (Environmental, Social, Governance) staje się coraz bardziej popularne wśród polskich przedsiębiorstw.

Przeczytaj artykuł
Ślad Węglowy Organizacji vs Ślad Węglowy Produktu - czym się różnią i dlaczego są ważne w kontekście zrównoważonego rozwoju?
LCA Produktu
Ślad Węglowy Organizacji vs Ślad Węglowy Produktu

Ślad Węglowy Organizacji i Ślad Węglowy Produktu to dwa wskaźniki pomagające określić wielkość śladu węglowego

Przeczytaj artykuł

USŁUGI